batı'da aşk hırstır, doğu'da sabır

  Bu başlığı daha önceki yazılarımda kullanmıştım. Bir projemin ilham kaynağı; değerli Hocam Ahmet Erinanç'ın ağzından dökülen sözler.

 

Game Projects / 2008

Fırat Neziroğlu, Keçe, yün, 25x25x25 cm (bir el boyutu)

"Batı'da aşk hırstır beraberinde hatayı getirir, Doğu'da aşk sabırdır ince ince işlenir,

bir yanda kan, bir yanda kına kırmızısı, ortada ip oyunu İstanbul Köprüsü"

fotoğraf : Aykut Uslutekin

     12 Aralık 2011'de Ege Üniversitesi MÖTBE Salonunda izlediğimiz "Şehir-Orman" dans projesi öncesi Beyhan Murphy ile bir atölye çalışmasına katıldım. Deniz Alp, Ejder Keskin, Can Tunalı, Burak Yamantürk... Kalabalık bir katılımcı grubu ile harika bir ders sonunda oturup konuşurken yıllardır düşündüklerimi bir kez de Beyhan Murphy'ye söyleme fırsatı buldum. 

 Ege Üniversitesi Modern Dans Topluluğu ile atölye çalışması sonrası 11 aralık 2011

     Eserlerimi oluştururken düşündüklerim onun benliğine işlenmişti, ne güzel bir örnek benim için yıllardır. İsmi BEYHAN, soyadı MURPHY. Bir yanda doğu, diğer yanda batı.  İşte kendi benliğindeki bu tılsımlı birleşim, eserlerindeki doğu - batıyı, sevinci - hüznü, dansı - tiyatroyu da birbirine bilmediğimiz çizgilerle bağlıyor. Bir ayağı yaşadığı coğrafyaya saplanmış, diğer ayağı dünya etrafında bir daire çizen pergel misali. Gel de heyecanlanma eserlerini izlerken. Ne mümkün?

   9 Ocak 2010'da Samsun Devlet Opera ve Balesi'den "Güldestan"ı, Opera Sanatçıları Burcu Değirmenci ve Mehmet Erkoç ile birlikte izledim...

  

      Post, Seyahatname,İzmir'de izlediğim Afife, Samsun'da izlediğim Güldestan, Hüsnü Aşk'a Dair, Barbaros, Temas ve Şehir - Orman. Her biri Öz...  Dans hakkında kendi ve dansçıları ile konuşurken söz yine olması gereken noktayı buldu. "insan olmak". Hissetmek ve paylaşmanın güzelliği. Klasik bale derslerinde yakalanamayan ortamın; koreograf ve dansçının arasındaki diyalogu geliştiren modern teknikte kendini buluyor oluşu. Koreografın öğretirken, dansçının öğrenirken büyüyor oluşu... Doktora döneminde öğrendiğim en önemli bilgi "sanat demek, insan demektir; sanat okuyan, insan okur" olmuştu. Dansçıları'da Onu anlatırken gözlerindeki iletişimden anlaşılıyordu ki, Beyhan Murphy'de insanı okuyordu. 

       Dans ettiğimiz yer (sahne / stüdyo) bizim için kutsal alan diye başladı konuşmasına. Yine o anlarda zihnimde dolanan cümle doğu-batı sentezini getirdi aklıma. Klasik Balenin kırılmaz kuralları yanında modern dansın tamamen özgür formları. İç kaslar ve dış kasların amansız mücadelesi :) pointe shoes ile sonsuz çizgiye ulaşmak yada yerle tamamen birleşen ayaklar... 


      Klasik bale bana batının kusursuzluğu arayışı, ideal formlara ulaşma çabası ile tam bir modernizm gibi geliyor. Oysa modern dans, ısınmasından teknik uygulamasına kadar yoga vb. doğu öğretilerindeki gibi mistik bir içsel yolculuğu çağrıştırıyor. İşte bu yüzdendir ki batıda aşk hırstır, doğuda sabır.

fotoğraf: Niko Guido

        Daha önceki yazılarımda eserlerimle anlatamadığım aşkı bu defa dansla anlatabiliyor olmanın huzurunu yaşıyorum.

      Bir sanat disiplini içinde eser üretirken "kendi dilini" oluşturmanın en kolay yolu yine tanımlamanın içinde saklı.  "kendin olmak". Bu yazıma ilham olan Beyhan Murphy'e bir büyük teşekkürüm var, bir de bana dans yolunda ayakta durmayı öğreten, doğru insan olmayı öğreten dans hocam Şebnem Şenel'e ...


Not: Şimdi çok eskilerden bir anımı da eklemek istiyorum. Yılı gerçekten tam hatırlamıyorum,sanırım 2002. Dans Platform Türkiye Ankara'da düzenleniyordu. Hafızam beni hayal kırıklığına uğratıyor ama "seyahatname"nin ışık provası yeni sonlanmıştı sanırım. Ben de küçük yaşlardayım o sıralar. Kulisten sahneye geçmek isterken birden ışıklardan birini devirivermiştim. Sonra koşarak kaçıp, yükselen kalp atışlarımı Şebnem hocamın yanında dindirmiştim. Gecikmeli bir özür borcum vardı, dileme zamanı şimdiymiş.

İzmir Dans Akademi, Şebnem Şenel ile birlikte - 2010 
Fotoğraf:Öznur Enes

İzmir'de, hayallerinin peşinden koşan bir grup arkadaşın, günlük hayatın şekillendirdiği koşullara karşı; paylaşma ve üretmeye yönelik kendiliğinden oluşturduğu bir topluluk...